Το mallet finger ή σφυροδακτυλία είναι ένας τραυματισμός του εκτατικού μηχανισμού ενός δακτύλου στο χέρι. Πρόκειται για ρήξη του εκτείνοντα τένοντα στην κατάφυσή του στη τελική (ονυχοφόρο) φάλαγγα του δακτύλου, με ή χωρίς τραυματισμό του δέρματος. Είναι δυνατόν ο εκτατικός μηχανισμός να αποσπαστεί μαζί με ένα μικρό οστικό τεμάχιο, που οδηγεί στην αδυναμία της εκτάσεως (οστικό mallet finger).
Πώς γίνεται ο τραυματισμός;
Ο τραυματισμός της τελικής μοίρας του εκτείνοντος τένοντα μπορεί να συμβεί μετά από θλαστικό τραύμα (κόψιμο) από αιχμηρό αντικείμενο, πχ μαχαίρι ή μετά από απότομη και βίαιη κάμψη της τελικής φάλαγγας ενός δακτύλου, ενώ αυτό βρίσκεται σε έκταση, πχ μετά από πρόσκρουση μπάλας στο τεντωμένο δάκτυλο, κατά τη διάρκεια αθλητικής δραστηριότητα.
Συμπτώματα
Αμέσως μετά τον τραυματισμό, η άπω φαλαγγοφαλαγγική άρθρωση του δακτύλου είναι σε κάμψη. Ο ασθενής αδυνατεί να εκτείνει ενεργητικά την τελική φάλαγγα του τραυματισμένου δακτύλου. Συνηθέστερα, εμφανίζεται στο δείκτη, στο μεσαίο ή στο μικρό δάκτυλο.
Διάγνωση
Απαιτείται λεπτομερές ιστορικό και κλινική εξέταση του ασθενούς. Ακτινολογικός έλεγχος χρειάζεται σχεδόν πάντα για να αποκαλυφθεί πιθανό αποσπαστικό οστικό τεμάχιο (οστικό mallet finger). Σπάνια μπορεί να απαιτηθεί η μαγνητική τομογραφία.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση του mallet finger εξαρτάται από την οστική συμμετοχή, από το μηχανισμό κάκωσης (ανοικτός ή κλειστός), από την έγκαιρη ή καθυστερημένη αρχική διάγνωση και από τη συμμόρφωση του ίδιου του ασθενούς.
Συντηρητική αντιμετώπιση ακολουθείται στο mallet finger που δεν έχει οστική συμμετοχή, είναι κλειστή κάκωση και έχει διαγνωστεί άμεσα (<7 ημέερες από τον αρχικό τραυματισμό). Περιλαμβάνει την εφαρμογή ειδικού νάρθηκα που ακινητοποιεί την τελική άρθρωση του δακτύλου σε έκταση για χρονικό διάστημα 8 εβδομάδων, και παραμένει καθ’όλο το 24ωρο. Έπειτα, συνεχίζεται να εφαρμόζεται κατά την διάρκεια της νύχτας για τέσσερις εβδομάδες ακόμη. Το τελικό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό, εφ’όσον η θεραπεία αρχίζει γρήγορα και εφαρμόζεται σωστά.
Η χειρουργική θεραπεία ενδείκνυται απόλυτα στις περιπτώσεις που έχουμε διατομή του εκτατικού μηχανισμού με τέμνον όργανο (πχ μαχαίρι), στις περιπτώσεις με αποσπαστικό κάταγμα (ειδικά αν το κάταγμα αφορά >30% της αρθρικής επιφάνειας) και σε περίπτωση καθυστέρησης έναρξης της θεραπείας πλέον των δύο εβδομάδων.