Η μαιευτική παράλυση του βραχιονίου πλέγματος αποτελεί μια πολυσύνθετη τραυματική κάκωση των περιφερικών νεύρων του άνω άκρου που μπορεί να συμβεί κατα τη διάρκεια του τοκετού. Εμφανίζεται με συχνότητα 1-3 στις 1000 γεννήσεις.
Αιτία
Αιτία της μαιευτικής παράλυσης θεωρείται η υπερβολική έλξη των νευρών μετά από ωμοδυστοκία (ενσφήνωση των ώμων στη λεκάνη της επίτοκου μετά την έξοδο της εμβρυικής κεφαλής), ή υπερέκταση των άνω άκρων κατά την ισχιακή προβολή του εμβρύου, δηλαδή όταν εξέρχεται με τα οπίσθια. Σε περιπτώσεις καισαρικής τομής ή επεμβατικού τοκετού (μηχανικά υποβοηθούμενος κολπικός τοκετός με εμβρυουλκία/κουτάλες ή σικυουλκία/βεντούζα) μπορεί να προκληθεί κάκωση βραχιονίου πλέγματος από έντονο εξελκυσμό ή χειρισμό από τον μαιευτήρα.
Ταξινόμηση – Συμπτώματα
Η ταξινόμηση της μαιευτικής παράλυσης πραγματοποιείται με βάση την ανατομική θέση και το βαθμό της νευρικής βλάβης.
α) την ανώτερη παράλυση Erb (Erb’s palsy)
Α5-Α6- Α7, 75% συχνότητα, χαρακτηριστική θέση του χεριού ‘δίκην φιλοδωρήματος’ με τον ώμο σε έκταση, προσαγωγή και έσω στροφή, τον αγκώνα σε έκταση, το αντιβράχιο σε πρηνισμό και τον καρπό με τα δάκτυλα σε κάμψη
β) την κατώτερη παράλυση Klumpke
Α7 -Θ1, 5% συχνότητα, χαρακτηριστική θέση χεριού ‘δικήν ζητιάνου με γαμψοδακτυλία, οι κινήσεις του ώμου δεν επηρεάζονται, ενώ παραλύουν οι εκτείνοντες του αγκώνα (τρικέφαλος βραχιόνιος), οι καμπτήρες του καρπού και όλοι οι μύες των δακτύλων
γ) τη πλήρη πάρεση βραχιονίου πλέγματος
20% συχνότητα, με συνύπαρξη της βλάβης των ανωτέρων και κατωτέρων νωτιαίων ριζών, προκαλώντας καθολική χαλάρωση του άνω άκρου και απώλεια αισθητικότητας.
Διάγνωση
Απαιτείται λεπτομερές ιστορικό και κλινική εξέταση του βρέφους. Χρήσιμες πληροφορίες για το μέγεθος της βλάβης μπορεί να δώσουν οι ακτινογραφίες, ηλεκτρομυπγραφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Αντιμετώπιση
Η θεραπεία ενός παιδιού με μαιευτική παράλυση ξεκινά άμεσα με έναρξη ασκήσεων κινητοποίησης των αρθρώσεων, κυρίως του ώμου και του αγκώνα.
Εάν μετά την πάροδο 4 μηνών από τη γέννηση δεν υπάρξει βελτίωση, κυρίως στην έξω στροφή του ώμου, τη κάμψη του αγκώνα και τον πρηνισμό του αντιβραχίου, απαιτείται χειρουργική αντιμετωπιση των βλαβών του βραχιονιου πλέγματος με Μικροχειρουργικη τεχνική (τενοντομεταφορές, νευρομεταφορές, νευρικά μοσχεύματα).